I. Trào ngược dạ dày thực quản là gì?
Trào ngược dạ dày thực quản (thuật ngữ chuyên môn là GERD) còn được gọi là trào ngược axit dạ dày, xảy ra khi thực quản bị kích thích hoặc viêm do axit tiết ra từ dạ dày, hay nói cách khác, đó là tình trạng trào ngược xảy ra từng lúc hoặc thường xuyên của dịch dạ dày lên thực quản hoặc khoang miệng.
Trào ngược sinh lý không ảnh hưởng đến sinh hoạt và phát triển thế chất của cơ thể, tuy nhiên trào ngược bệnh lý có thể gây ra suy dinh dưỡng, viêm thực quản và một số biến chứng hô hấp khác, thậm chí dẫn tới tử vong. Trào ngực dạ dày thực quản là bệnh lý đang ngày càng trở nên phổ biến hiện nay, thường xảy ra do vòng cơ ở đáy thực quản trở nên yếu đi.
Giữa dạ dày và thực quản có một cái van, hoạt động một chiều từ trên xuống dưới (từ thực quản xuống dạ dày), khi van này yếu, dẫn đến tình trạng giãn bất thường thì xảy ra hiện tượng trào ngược dịch vị axit theo chiều từ dạ dày lên thực quản, trong cá trường hợp nặng hơn có thể lên tới miệng và kích thích toàn vùng trên, gây ra nhiều triệu chứng của tai mũi họng và hô hấp, dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lý về tim mạch.
Có nhiều nguyên nhân dẫn tới tình trạng trào ngược dạ dày thực quản, tuy nhiên bệnh có tính chất lặp đi lặp lại và tăng dần theo thời gian.
>>> Xem thêm: Viêm đại tràng phù nề: Nguyên nhân, triệu chứng và các biến chứng nguy hiểm cần biết ngay
II. Nguyên nhân dẫn đến trào ngược dày thực quản
Có nhiều nguyên nhân khiến tình trạng trào ngược dạ dày thực quản khởi phát. Trong đó phải kể đến một số nguyên nhân chính như sau:
1. Do thực quản gặp vấn đề
Cơ thắt thực quản bị suy yếu
Cơ thắt thực quản chính là chiếc van giữa thực quản và dạ dày. Khi ăn uống, van này sẽ mở ra sau hành động nuốt để thức ăn đi xuống dạ dày, sau đó sẽ đóng lại ngay để ngăn không cho thức ăn trào ngược lên trên. Do đó, khi cơ thắt này yếu, bị suy giảm chức năng và không thể đóng – mở vào thời điểm thích hợp gây nên tình trạng trào ngược dạ dày thực quản.
Thoát vị hoành
Cơ hoành là cấu trúc cân cơ có hình vòm ngăn cách giữa lồng ngực và bụng. Nếu quá trình hình thành cơ hoành không được hoàn thiện sẽ tạo thành khe hở ở cơ hoành khiến cho lồng ngực và ổ bụng không được ngăn cách hoàn toàn và các tạng trong ổ bụng như dạ dày, ruột, lách, gan có thể đi lên lồng ngực qua khe hở của cơ hoành gây ra bệnh thoát vị hoành. Tình trạng này có thể gây ra hiện tượng trào ngược dạ dày thực quản.
2. Do các bệnh lý liên quan đến dạ dày
Các bệnh lý liên quan đến dạ dày được xem là nguyên nhân chính khiến người bệnh gặp phải tình trạng trào ngược dạ dày thực quản, ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống.
Một vài tình trạng phải kể đến chứng viêm phù nề dạ dày, hẹp môn vị, ung thư dạ dày,...
3. Nguyên nhân khác
- Căng thẳng, mệt mỏi, stress làm tăng dịch axit trong dạ dày (do tăng tiết cortisol)
- Thói quen ăn uống không khoa học
- Tác dụng phụ của thuốc Tây: Holecystokinine, glucagon, aspirin, ibuprofen và các loại thuốc huyết áp...
- Yếu tố di truyền
- Thừa cân khiến dạ dày cùng cơ thắt thực quản dưới phải chịu áp lực lớn
- Mang thai
III. Dấu hiệu nhận biết căn bệnh trào ngược dạ dày thực quản
Chướng bụng đầy hơi, ợ chua, ợ nóng
Chướng bụng đầy hơi hay thường xuyên ợ là các là triệu chứng thường gặp ở người bị trào ngược dạ dày thực quản.
Đặc biệt, những người mắc phải căn bệnh này thường bị ợ chua mỗi khi đánh răng vào buổi sáng, triệu chứng này tăng lên khi ăn no, lúc cúi gập người về phía trước, khó tiêu, hoặc khi ngủ vào ban đêm... hoặc có cảm giác nóng rát lan từ dạ dày hoặc vùng ngực dưới lên đến cổ (ợ nóng).
Nôn, buồn nôn
Khi ăn quá no hoặc nằm luôn sau khi ăn khiến người bệnh dễ bị buồn nôn và nôn, hoặc có cảm giác bị nghẹn ở cổ họng cũng là một triệu chứng của bệnh trào ngược dạ dày thực quản.
Đau ngực, tức ngực
Đây là triệu chứng thường bị nhầm lẫn với cá bệnh liên quan đến tim mạch. Người bệnh có cảm giác đau tức xuất hiện ở ngực và lan ra sau lưng và cánh tay. Vị trí đau chính là vùng thực quản chạy qua ngực. Dây thần kinh tại niêm mạc thực quản bị kích thích bởi dịch axit trào ngược làm người bệnh có cảm giác đau tức ngực.
Khản giọng và ho
Do dây thanh quản bị tổn thương khi tiếp xúc với axit dạ dày. Người bệnh trào ngược dạ dày sẽ bị khản giọng do dây thanh phù nề, khó nói và lâu ngày thành ho do dịch viêm chảy xuống thanh phế quản.
Khó nuốt thức ăn
Dịch axit trong dạ dày trào ngược lên với tần suất lớn khiến niêm mạc thực quản bị phù nề, sưng tấy. Vì vậy mà người bệnh có cảm giác khó nuốt, ứ nghẹn ở cổ.
Đắng miệng
Van môn vị mở quá lớn khiến dịch trong mật tràn ra ngoài, khi đó axit dạ dày trào lên thực quản kèm theo dịch mật gây nên triệu chứng đắng miệng.
Răng xỉn màu
Men răng có thể bị ảnh hưởng bởi axit trào ngược gây mòn men răng, làm răng trở nên xỉn màu, kèm theo đó hơi thở có mùi hôi.
Tiết nhiều nước bọt
Axit chua trào ngược từ dạ dày lên miệng sau khi ợ chua kích thích miệng tiết nước bọt để trung hòa được lượng axit.
IV. Bệnh trào ngược dạ dày có nguy hiểm không?
Căn bệnh trào ngược dạ dày thực quản không quá nguy hiểm nếu được phát hiện và kiểm soát tốt. Ngược lại, nếu người bệnh chủ quan (60% những người mắc phải bệnh lý này không điều trị bệnh kịp thời) thì có thể dẫn tới nhiều hậu quả nghiêm trọng ảnh hưởng lớn đến sức khỏe.
Khi mắc phải căn bệnh này và không được điều trị, axit dịch vị trào ngược lâu ngày sẽ gây ra các tổn thương nghiêm trọng ở vùng hầu họng, thực quản… hoặc phát triển thành nhiều biến chứng như:
- Viêm đường hô hấp kèm theo chứng viêm xoang, hen suyễn hoặc viêm họng, viêm phế quản...
- Hẹp thực quản với triệu chứng buồn nôn, nôn, đau họng, căng tức vùng ngực,...
- Barrett thực quản làm gia tăng nguy cơ mắc ung thư thực quản – biến chứng khó phát hiện sớm.
- Viêm loét thực quản khiến người bệnh đau, khó chịu khi nuốt, tức ngực, đau rát thực quản hoặc bị khó thở,...
- Ung thư thực quản: bao gồm ung thư biểu mô tuyến và ung thư biểu mô tế bào vảy. Trong đó, một yếu tố nguy cơ chính của ung thư thực quản là thực quản Barrett, trung bình cứ 10 - 20 người có thực quản Barrett thì có 1 người bị ung thư thực quản sau 10 - 20 năm.
V. Một số "mẹo" đơn giản giúp giảm triệu chứng căn bệnh trào ngược dạ dày thực quản ngay tại nhà
Sử dụng baking soda
Bột baking soda có công dụng trung hòa axit trong dạ dày và giảm đau tức tại vùng thượng vị, không những thế, nguyên liệu này cũng giúp kháng viêm, diệt khuẩn và ngăn ngừa bệnh lý viêm loét dạ dày.
Người bệnh dùng 1 muỗng baking soda khuấy tan trong 200ml nước, uống 2-3 lần 1 ngày. Lưu ý mỗi ngày không nên uống quá 3 lần và mỗi lần điều trị không quá 7 ngày.
Uống trà gừng
Trà gừng có công dụng giảm đau thượng vị, hỗ trợ quá trình tiêu hóa thức ăn và đặc biệt rất tốt trong việc cải thiện các triệu chứng của trào ngược dạ dày thực quản.
Người bệnh sử dụng 1 nhánh gừng và 300ml nước đun sôi ở lửa nhỏ trong vòng 10 phút, uống trước khi ăn.
Uống nước nha đam
Nha đam là một vị thuốc nhuận tràng tự nhiên rất hiệu quả. Đối với người bệnh bị trào ngược dạ dày nước nha đam giúp hỗ trợ chống viêm, tiêu diệt vi khuẩn có hại làm giảm kích ứng trong dạ dày.
Xay nhuyễn thịt nha đam sau đó lọc lấy nước uống vào buổi trưa và tối trước khi ăn, mỗi lần dùng ½ cốc.
Uống trà hoa cúc la mã
Trà hoa cúc giúp người bệnh giảm căng thẳng, mệt mỏi từ đó giảm tiết dịch axit dư thừa trong dạ dày, phòng ngừa tình trạng trào ngược.
VI. Một số lưu ý cho người bị trào ngược dạ dày thực quản
- Ăn thành từng bữa nhỏ, ăn thường xuyên hơn và không nên ăn những bữa lớn.
- Lựa chọn các thực phẩm có tính kiềm, có khả năng trung hòa axit như thực phẩm từ tinh bột (bánh mì, bột yến mạch) hay đạm dễ tiêu.
- Hạn chế thực phẩm kích thích tăng tiết axit hay kích thích cơ thắt dưới thực quản: hoa quả có hàm lượng axit cao (chanh, cam, dứa...) và ít các sản phẩm từ sữa.
- Giảm lượng tiêu thụ các thực phẩm giàu chất béo; thực phẩm chua cay.
- Không hút thuốc, uống rượu bia, đồ uống có gas, không sử dụng các chất kích thích.
- Duy trì và kiểm soát cân nặng hợp lý.
- Không nằm hoặc lao động ngay sau khi ăn.
- Kê cao đầu khi ngủ (không quá cao)
- Thư giãn giảm stress có thể làm giảm triệu chứng trào ngược dạ dày thực quản một cách rõ ràng.
VII. Một số phương pháp chẩn đoán sớm tình trạng trào ngược dạ dày thực quản
Theo dõi độ pH thực quản và trở kháng: Phương pháp này sẽ đo lượng axit trong thực quản khi cơ thể ở các trạng thái khác nhau, chẳng hạn như trong khi ăn hoặc ngủ.
Nội soi đường tiêu hóa trên (GI): Trong quá trình nội soi, bác sĩ có thể lấy một mẫu mô ở thực quản để sinh thiết.
Chụp EGD: Thủ thuật này sẽ cho thấy một số bất thường vật lý có thể gây ra trào ngược dạ dày thực quản.
Đo vận động thực quản: Phương pháp này đo các cơn co thắt cơ ở thực quản trong khi người bệnh nuốt. Nó cũng có thể đo sức mạnh của cơ thắt.
Mason Natural Colon Herbal Cleanser – Tăng cường chức năng hệ tiêu hóa
Với thành phần chiết xuất từ tự nhiên như bột vỏ hạt mã đề, chiết xuất lá lúa mì, chiết xuất lá đinh lăng, bột cây vỏ thiêng, chiết xuất lá lô hội... cùng nhiều thảo dược quý khác, sản phẩm đã được chứng minh có hiệu quả lớn trong việc hỗ trợ điều trị chứng đầy hơi, táo bón, khó tiêu, giúp tăng cường sức khỏe đường tiêu hóa, làm giảm tối đa những triệu chứng của tình trạng trào ngược dạ dày thực quản, đồng thời bổ sung chất xơ, giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, hỗ trợ hệ tiêu hóa thải các chất độc tố ra khỏi cơ thể hiệu quả.
Colon Herbal Cleanser là sản phẩm của thương hiệu Mason Natural - một trong những công ty sản xuất và phân phối thực phẩm chức năng lớn nhất Hoa Kỳ với hơn 300 sản phẩm chăm sóc sức khỏe, đáp ứng mọi nhu cầu và đối tượng khách hàng.
>>> Xem thêm chi tiết về sản phẩm TẠI ĐÂY