Nội dung I. Cấu trúc và chức năng của não bộ II. Những thực phẩm không tốt cho não bộ 5. Cá có hàm lượng thủy ngân cao |
I. CẤU TRÚC VÀ CHỨC NĂNG CỦA NÃO BỘ
Cấu tạo của bộ não
Bộ não được hình thành từ các tế bào thần kinh neuron và các tế bào đệm (còn gọi là tế bào thần kinh đệm). Tế bào thần kinh neuron thực hiện chức năng kích thích, dẫn truyền, gửi và nhận các tín hiệu, xung thần kinh. Các tế bào thần kinh đệm làm nhiệm vụ cân bằng nội môi, nâng đỡ, nuôi dưỡng và tạo điều kiện cho tín hiệu được truyền đi trong hệ thần kinh. Số lượng tế bào thần kinh đệm nhiều hơn số lượng neuron thần kinh gấp khoảng 50 lần.
Giải phẫu não từ ngoài vào trong: ngoài cùng là da đầu và cơ bám xương sọ, tiếp đến là hộp sọ, tiếp theo đến màng não, cuối cùng mới đến não.
Bộ não được chia làm bộ phận gồm: đại não, thân não, tiểu não, các dây thần kinh sọ, vùng hạ đồi.
Vai trò của não bộ
Bộ não giữ nhiều chức năng vô cùng quan trọng. Não bộ điều khiển chức năng của các cơ quan trong cơ thể, điều khiển lời nói, suy nghĩ, hành động, giúp con người phản ứng lại với các tình huống trong cuộc sống, điều hòa lại cơ thể khi stress, căng thẳng,…
Cấu trúc não với các tổ chức khác nhau, mỗi cấu trúc lại có một chức năng riêng biệt, vừa độc lập vừa thống nhất với nhau tham gia chung vào chức năng điều khiển cơ thể của bộ não.
- Trung não tham gia điều khiển các cử động mắt, cầu não chịu trách nhiệm trong việc phối hợp cử động mắt, mặt, biểu cảm khuôn mặt, nghe và thăng bằng.
- Hành tủy chịu trách nhiệm kiểm soát nhịp thở, huyết áp, nhịp tim và cử động nuốt.
- Hệ lưới kiểm soát mức độ thức tỉnh, mức độ nhận thức về môi trường xung quanh và liên quan đến giấc ngủ.
- Trong 12 dây thần kinh sọ não, 10 dây xuất phát từ thân não, kiểm soát cử động mắt, biểu cảm khuôn mặt,vị giác, cử động nuốt, cử động mặt, cổ vai, lưỡi.
- Tiểu não giúp phối hợp các động tác, tạo nhịp điệu khi cử động như khi vẽ tranh, tập luyện thể thao,… Tiểu não giúp duy trì tư thế, cảm giác cân bằng, thăng bằng, kiểm soát trương lực các cơ và vị trí tay chân.
- Vùng hạ đồi: kiểm soát các chức năng như ăn, ngủ, tình dục, cảm xúc, điều hòa thân nhiệt, tiết các nội tiết tố và vận động.
- Thùy trán là thùy lớn nhất trong bốn thùy não. Thùy trán chịu trách nhiệm cho các chức năng như lời nói, trí tuệ, hành vi, kỹ năng vận động. Vỏ não trán trước đóng vai trò quan trọng về trí nhớ, sự thông minh, khả năng tập trung, tích cách.
- Thùy chẩm nằm phía sau não, chịu trách nhiệm quá trình cảm nhận màu sắc, hình dạng của con người.
- Thùy đỉnh phân tích đồng thời các tín hiệu nhận được từ các vùng khác nhau của não, từ đó tổng hợp đưa ra các thông tin, cảm nhận, ý nghĩa mới của sự vật.
- Thùy thái dương tham gia vào bộ nhớ thị giác, giúp nhận biết sự vật, khuôn mặt, tham gia vào bộ nhớ ngôn ngữ, phân tích cảm xúc và phản ứng của người khác.
- Hệ viền liên quan đến cảm xúc. Trong hệ thống này có vùng hạ đồi, môt phần của vùng đồi thị, hạnh nhân(liên quan hành vi hung hăng) và vùng hải mã (liên quan đến khả năng ghi nhớ thông tin).
- Tuyến yên kiểm soát nội tiết tố (hormone), chịu trách nhiệm kiểm soát và điều hòa quá trình tăng trưởng và phát triển, chức năng của các tuyến khác như tuyến giáp, tuyến sinh dục, tuyến thượng thận,…
- Bán cầu não trái chịu trách nhiệm về ngôn ngữ và lời nói, bán cầu não thì có vai trò chủ đạo hơn trong xử lý thông tin và xác định không gian.
Có thể nói rằng bộ não là cơ quan quan trọng nhất của cơ thể, vì vậy chúng ta cần phải chăm sóc não bộ luôn khỏe mạnh. Một trong những việc giúp não bộ khỏe mạnh, hoạt động tốt là tránh xa những thực phẩm không tốt cho não.
II. NHỮNG THỰC PHẨM KHÔNG TỐT CHO NÃO BỘ
Những gì chúng ta ăn vào sẽ tác động trực tiếp đến chức năng của bộ não, vì vậy bạn hãy tránh xa 10 loại thực phẩm dưới đây để não bộ luôn khỏe mạnh.
1. Đồ chiên, rán nhiều dầu mỡ
Trong một nghiên cứu, được công bố vào năm 2016 trên Tạp chí Khoa học Dinh dưỡng (Mỹ), những người ăn nhiều đồ chiên, rán đạt điểm kém trong các bài kiểm tra về khả năng học tập, trí nhớ và chức năng não. Ngược lại, những người ăn nhiều thực phẩm có nguồn gốc thực vật đạt điểm cao hơn.
Vì vậy các nhà khoa học cho rằng rằng ăn nhiều thực phẩm chiên, rán có thể liên quan đến chứng viêm và giảm kích thước mô não, làm ảnh hưởng đến chức năng của não. Vì vậy bạn hãy tránh xa những thực phẩm này nhé.
2. Đồ ăn mặn
Muối là gia vị quan trọng, đồng thời cũng là nguyên tố cần thiết cho cơ thể, song chỉ nên ăn với lượng vừa đủ. Nếu bạn ăn quá mặn sẽ ảnh hưởng đến việc cung cấp máu lên não, các tế bào não thiếu máu lâu dài, thiếu oxy máu thì chết sớm hơn so với bình thường. Những món ăn mặn rất nguy hiểm cho não vì vậy bạn hãy hạn chế nó trong các bữa ăn của mình.
3. Đồ uống có đường
Thêm một loại thực phẩm không tốt cho não nữa là đồ uống có đường. Theo chuyên gia dinh dưỡng Wesley Delbridge, người phát ngôn của Viện Dinh dưỡng và Ẩm thực Mỹ cho biết: “Lượng đường cao gây ra tổn thương thần kinh” vì gây ra chứng viêm.
Một nghiên cứu được công bố vào năm 2017 trên tạp chí Alzheimer’s & Dementia đã chứng minh điều đó. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng những người thường xuyên tiêu thụ đồ uống có đường có nhiều khả năng có trí nhớ kém hơn, khối lượng não tổng thể nhỏ hơn và hồi hải mã nhỏ hơn đáng kể - đây là phần não quan trọng đối với học tập và trí nhớ.
4. Tinh bột tinh chế
Bánh mì trắng và các sản phẩm từ bột tinh chế, có chỉ số đường huyết cao - không tốt cho não, có thể gây ảnh hưởng xấu đến tinh thần.
Một nghiên cứu được công bố vào năm 2015 trên Tạp chí Dinh dưỡng Lâm sàng Mỹ cho thấy, thực phẩm có chỉ số đường huyết cao có thể làm tăng nguy cơ trầm cảm ở phụ nữ sau mãn kinh. Trong khi những phụ nữ ăn nhiều lactose, chất xơ, trái cây và rau quả lại giảm đáng kể các triệu chứng trầm cảm.
Hãy thay thế các loại thực phẩm được sản xuất từ bột tinh chế bằng các thực phẩm như: bánh mì nguyên cám, gạo lứt và lúa mạch - giàu chất xơ, giúp nuôi dưỡng vi khuẩn đường ruột và điều chỉnh chứng viêm, tốt cho não bộ.
5. Cá có hàm lượng thủy ngân cao
Để não bộ khỏe mạnh bạn hãy hạn chế ăn những loại cá có hàm lượng thủy ngân cao. Bởi theo một nghiên cứu được công bố trên Integrative Medicine, cho thấy những người có hàm lượng thủy ngân trong máu cao, đã giảm 5% chức năng nhận thức.
Chuyên gia Kirkpatrick nói: “Nên ăn những loại cá có hàm lượng thủy ngân cao không quá 1 lần một tuần, tốt nhất là không quá 2 lần một tháng. Những loại cá lớn nhất và lâu đời nhất ở biển có nhiều thủy ngân nhất. Thay vào đó, hãy tiêu thụ các nguồn giàu omega-3 như cá hồi hoang dã và cá hồi hồ, tốt cho não bộ hơn".
6. Rượu, bia
Theo nhà thần kinh học người Mỹ, David Perlmutter, thỉnh thoảng 1 ly rượu vang đỏ có thể tốt cho sức khỏe, nhưng uống quá nhiều có thể gây độc cho chức năng não, cho dù ở độ tuổi nào. Không chỉ thế, theo Nghiên cứu được công bố vào năm 2017 trên tạp chí BMJ, cho thấy uống rượu có thể gây hại cho não. Vùng hải mã đặc biệt dễ bị tổn thương.
7. Bánh kẹo, đồ ngọt nhiều màu
Để bánh kẹo, sữa, sữa chua trở nên bắt mắt hơn, nhà sản xuất thường cho thêm vào những chất phụ gia, chất tạo màu, tạo hương vị để thu hút trẻ. Nghiên cứu cho thấy rất nhiều hóa chất được tìm thấy trong đồ ăn chế biến sẵn như thế này có thể gây tổn hại cho não bộ của bé. Vì vậy, các chuyên gia khuyên mọi người nên tập cho trẻ thói quen ăn uống lành mạnh, tránh xa các loại thức ăn, bánh kẹo, sữa có màu sắc sặc sỡ và nhiều hương vị.
8. Thịt chế biến
Nếu bạn thường xuyên ăn thịt chế biến, bạn có thể có nguy cơ mắc chứng sa sút trí tuệ cao hơn, một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Neurology vào tháng 4.2020 cho thấy.
Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng những người thường xuyên ăn các loại thịt chế biến, dễ bị mắc chứng mất trí nhớ hơn. Ngược lại, những người ăn nhiều trái cây, rau, hải sản và thịt gia cầm, có trí nhớ tốt hơn.
9. Thức ăn nhanh
Hàm lượng chất béo bão hòa cao có trong thức ăn nhanh nhiều dầu mỡ có thể khiến việc chống lại mảng bám gây bệnh Alzheimer trở nên khó khăn hơn.
Hơn nữa, nghiên cứu được công bố năm 2016 trên tạp chí Hypertension, cho thấy thức ăn nhanh thường chứa nhiều natri hơn, có thể dẫn đến huyết áp cao, hạn chế máu lên não và làm giảm khả năng tập trung, giảm kỹ năng tổ chức và trí nhớ.
10. Thực phẩm chứa nhiều hóa chất
Thực phẩm có dư lượng hóa chất như thuốc trừ sâu, thuốc tăng trưởng không chỉ gây ngộ độc, tiêu chảy mà còn tổn hại các tế bào não. Vì vậy, khi mua các loại trái cây và rau để ăn, làm sạch triệt để hóa chất rồi mới sử dụng.
Trên đây là những thực phẩm không tốt cho não mà bạn cần phải tránh xa. Bên cạnh đó, để có một não bộ khỏe mạnh, bạn cũng nên bổ sung các loại thực phẩm tốt cho não như: củ nghệ, cà chua, hành tây, bông cải xanh, hạt lanh, rau bó xôi, quả táo…. Đây đều là các loại thực phẩm phổ biến, dễ dàng tìm mua mà giá cả lại “hạt rẻ”. Hãy kết hợp chúng với các bữa ăn để giúp tăng cường sức khỏe não bộ và hỗ trợ trí nhớ.
Hiện nay, nhiều người Việt còn bổ sung các sản phẩm chiết xuất từ cây bạch quả (Ginkgo Biloba). Đây là một loại dược liệu quý, thân gỗ, to lớn, lá hình quạt và tuổi thọ rất cao. Từ xa xưa, Ginkgo Biloba đã được biết đến là một loại dược liệu tốt để điều trị đau đầu, chóng mặt, rối loạn tâm trạng. Loại dược liệu này đặc biệt tốt cho người cao tuổi và người cần tăng cường sức khỏe não bộ.
Trên thị trường hiện nay, viên uống bổ não Ginkgo Biloba Mason đang được nhiều người tiêu dùng Việt biết đến và tin chọn. Viên uống Mason Ginkgo Biloba là sản phẩm của Mason Natural - một trong những thương hiệu uy tín hàng đầu tại Mỹ với hơn 50 năm lịch sử và đang được phân phối tại hơn 70 quốc gia trên thế giới.
Trong Ginkgo Biloba của Mason có chứa 125mg tinh chất Ginkgo biloba (loại cây nổi tiếng với công dụng hỗ trợ giảm các triệu chứng đau đầu, chóng mặt, rối loạn tâm trạng) với tỷ lệ 24% Flavones Glycosides, 6% Terpenes (tỷ lệ vàng theo tiêu chuẩn của Hoa Kỳ).
Ginkgo Biloba Mason – Viên uống bổ não được nhiều người tin dùng
Ginkgo Biloba của Mason Natural có tác dụng: Bổ não; Hỗ trợ tăng cường tuần hoàn máu não; Hỗ trợ giảm các biểu hiện do thiểu năng tuần hoàn não như đau đầu, chóng mặt, suy giảm trí nhớ, kém tập trung…
Với những ưu thế nổi trội về hàm lượng tinh chất cao cũng như thương hiệu, Ginkgo Biloba của Mason chính là một trong những sản phẩm được đánh giá cao trên thị trường thuộc phân khúc bổ não, hỗ trợ tuần hoàn não. Uống 1 - 2 viên Ginkgo Biloba Mason mỗi ngày là cách đơn giản giúp bạn có một não bộ kjhoer mạnh.
Hiện nay, Ginkgo Biloba của Mason đã được nhập khẩu và phân phối chính hãng tại thị trường Việt Nam. Sản phẩm đã được cơ quan chức năng cấp giấy phép và được bày bán tại các nhà thuốc trên cả nước.
>> Xem thêm: Thực phẩm chức năng tuần hoàn não loại nào tốt nhất hiện nay?